توافق بر سر مهریه
قانون مدنی مهریه را این طور تعریف می کند: مهریه مالی است که مرد هنگام وقوع عقد نکاح یا به عبارتی ازدواج، به همسر خود تقدیم می کند و مکلف است آن را بپردازد. اگر فکر می کنید که مهر زن فقط سکه یا پول است اشتباه می کنید، زیرا شما می توانید هر آنچه ارزش مالی یا اجتماعی داشته باشد، مهر خود قرار دهید، مثل طلا، نقره، املاک، پول رایج، لوازم زندگی و حتی آموزش قرآن یا مهارتی ویژه… یا به تعریف حقوقی باید گفت که هر چیزی را که مالکیت داشته و قابل تملک باشد می توان مهر قرار داد (ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی).
اگر چه مهریه در زمان معاصر مختص مسلمانان است، اما برخی محققان به شواهدی تاریخی از ایران قبل از اسلام، یونان باستان و نیز آیین یهودیت اشاره می کنند که نشان دهنده سابقه پرداخت مبلغی پول از طرف داماد به عروس (یا پدر عروس) در زمان ازدواج است.
مهریه هم زمان با انعقاد ازدواج در سند رسمی ازدواج ثبت میشود. از مهمترین ویژگیهای این سند رسمی این است که لازم الاجرااست. یعنی با درخواست زن از دفتر خانه تنظیم سند ازدواج برای اجرای تعهدات آن از جمله مهریه، میتوان به عنوان مثال مال موضوع مهریه راازهمسر (مرد) درخواست کرد و مراجعه به دادگاه برای اینکار الزامیست.
مهریه حق زن است. این جمله ایست که همیشه می شنویم. این جمله زمانی جدی می شود، که زن و شوهر در زندگی مشترک خود سازگاری نداشته باشند.
اما بهتر است مقدار مهریه بر اساس مهرالسنه باشد. مهرالسنه به میزان مهریه ای گفته می شود که رسول خدا برای همسران و فرزند خود فاطمه ی زهرا تعیین نمود و به امت خود سفارش نمود تا بیش از این مقدار را برای مهریه قرار ندهند. مستحب است که مقدار مهریه از این مقدار کمتر باشد و بیشتر از آن کراهت دارد. از رسول خدا روایت شده که بهترین زنان امت من کسانی هستند که مهریه ی آن ها کم و مهر و محبت آ ن ها زیاد باشد
معمولا زن به دنبال وصول مهریه خود به عنوان حق وی و مرد به دنبال تقسیط و یا نپرداختن مهریه هستند. معمولا مهریه مبالغ بالایی می باشد از این رو چالش ها و مشکلات زیادی نیز همیشه به دنبال خانم ها و آقایان در زندگی مشترک پدید می آید. به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. به عبارت دیگر، زن به مجرد ازدواج حق مطالبه مهریه را خواهد داشت ولی تقدس کانون خانواده و وعایت مصالح و توان مالی طرف قرارداد را نیز باید در نظر گرفت.
مقدار مهریه
در آموزه های دینی برای مهریه، مقدار معینی تعیین نشده است، بلکه این امر به توافق زن و مرد بستگی دارد. همچنین در نوع مهریه نیز محدودیتی وجود ندارد و هر چیزی که ارزش اقتصادی واجتماعی داشته باشد، می تواند مهریه قرار گیرد؛ همانند طلا، نقره، املاک، پول های رایج، لوازم زندگی و حتی آموزش قرآن یا آموزش مهارتی ویژه.
اما بهتر است مقدار مهریه بر اساس مهرالسنه باشد. مهرالسنه به میزان مهریه ای گفته می شود که رسول خدا برای همسران و فرزند خود فاطمه ی زهرا تعیین نمود و به امت خود سفارش نمود تا بیش از این مقدار را برای مهریه قرار ندهند. مستحب است که مقدار مهریه از این مقدار کمتر باشد و بیشتر از آن کراهت دارد. از رسول خدا روایت شده که بهترین زنان امت من کسانی هستند که مهریه ی آن ها کم و مهر و محبت آ ن ها زیاد باشد.
به تعریف حقوقی باید گفت که هر چیزی را که مالکیت داشته و قابل تملک باشد می توان مهر قرار داد (ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی)
در هر صورت مهریه دینی است که به عهده مرد است و باید روزی پرداخت نماید. در این زمینه باید توجه شود که مقدار آن به گونه ای باشد که برای مرد قابل پرداخت باشد.اما اگر دختر تمام شرایط را دارد و فقط در مهریه توافق ندارید می توانید از وساطت افراد ذی نفوذ کمک گرفته و خانواده او را به میزان کمتر راضی نمایید . البته شما هم نباید فارغ از توجه به شئونات دختر و دیگر دختران خانواده و فامیل تصمیم بگیرید و یا او را مجبور و به چک و چونه زنی روی بیاورید و بر حرف خود اصرار زیاد داشته باشید . پس توافق نه اصرار بر حرف خود و نادیده گرفتن جایگاه دختر در بین بستگان و عدم رعایت اعتماد سازی و یا معامله گری و …
مهریه را کی داده؟ کی گرفته؟
هر کسی گفته مهریه را کی داده و کی گرفته دستش را بگیرید و به ستاد دیه مراجعه کنید تا کاملا توجیه شود که مهریه را هم خوب داده اند و هم خیلی خوب گرفته اند.
با اینکه این ضرب المثل و یا جمله غلط و کلیشه ای هنوز در فرهنگ ما شنیده می شود اما در واقع باید گفت که اتفاقا خیلی اوقات مهریه را هم خوب گرفته اند به نحوی که هم اکنون حدود ۲ هزار زندانی مهریه و نفقه در زندانهای کشور محبوسند!
منابع: خبرگزاری مهر، پرسمان، ویکی پدیا، گروه وکلای یاسا، مرجع اسناد حقوقی ، تبیان